Kulinaria: 30 MAJA – ŚWIATOWY DZIEŃ SOKU
ZWYKŁY SOK – NIEZWYKŁE WŁAŚCIWOŚCI
Co roku, 30 maja obchodzony jest Światowy Dzień Soku. Już sam fakt, że sok ma swoje święto podkreśla, że jest to produkt wyjątkowy, zasługujący na szczególną uwagę. Szklanka soku może stanowić jedną z 5 zalecanych każdego dnia porcji warzyw lub owoców – dlaczego? Ponieważ, podobnie jak warzywa i owoce, soki uzupełniają dietę w cenne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu składniki odżywcze. Eksperci potwierdzają, że soki to wygodna i prosta forma dostarczenia sobie codziennej porcji witamin i składników mineralnych.
Szklanka soku = porcja cennych składników odżywczych
Zarówno Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), jak i polski Instytut Żywności i Żywienia (IŻŻ), zalecają spożycie minimum 400 g owoców i warzyw dziennie w co najmniej 5 porcjach. Jedną z nich może być szklanka soku. Jednak zalecenia ekspertów odnośnie spożycia tych produktów, wciąż nie są realizowane – zaledwie 6% polskich matek i 7% dzieci spożywa 5 i więcej porcji warzyw i owoców w ciągu dnia, a aż 43% matek uważa, że szklanka soku nie jest uznawana za porcję warzyw lub owoców. – Wyniki te wskazują, że zarówno wiedza na temat komponentów zbilansowanej diety, jak i praktyka związana z prawidłowym żywieniem są niewystarczające. Jadłospis, w którym warzywa i owoce zajmują marginalne miejsce nie jest zbilansowany, gdyż dostarcza organizmowi zbyt mało witamin, składników mineralnych i innych fitoskładników. Tymczasem codzienna dieta każdego z nas powinna bazować na warzywach i owocach. Warto zatem wiedzieć co może stanowić ich porcję, a dostarczenie jej do organizmu wcale nie będzie trudne – wyjaśnia dr hab. Dariusz Włodarek ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. I dodaje – Zgodnie z zaleceniami jedną porcję może stanowić sok, ponieważ powstaje z warzyw lub owoców, a więc zawiera podobny poziom składników odżywczych, co te produkty.
Sok i niezwykłe właściwości
To właśnie ze względu na wysoką zawartość witamin i składników mineralnych soki stanowią wartościowy element diety, a także urozmaicają jadłospis. Ekspert podaje przykłady niezwykłych właściwości soków. – Szklanka pasteryzowanego soku pomidorowego zawiera 500 mg potasu, co zaspokaja średnio 25% dziennego zapotrzebowania na ten pierwiastek. Zawiera także likopen, który jest jednym z najsilniejszych antyoksydantów. Z kolei szklanka (ok. 200 ml) soku marchwiowego pokrywa dzienne zapotrzebowanie na witaminę A (która powstaje z obecnego w soku beta-karotenu) – wpływającą np. na prawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku. Beta-karoten zabezpiecza też skórę przed szkodliwym promieniowaniem UV (oczywiście nie zwalnia to ze stosowania kremów z filtrem). W soku marchwiowym, a także sokach wielowarzywnych zawierających zielone i czerwone warzywa, jak np. brokuły czy papryka, znajdziemy witaminę E – przeciwutleniacz, który może spowalniać procesy starzenia i wspomagać ochronę przed rozwojem miażdżycy – wyjaśnia dr hab. Włodarek.
Sok – dobry na każdą okazję
Sok może stanowić doskonałe uzupełnienie posiłków. Wypicie szklanki soku do śniadania sprawia, że ten najważniejszy posiłek dnia staje się bogatszy w ważne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu substancje odżywcze – minerały i witaminy, a także antyoksydanty. Dodatkowo kartonowe opakowania, w których często dostępne są soki, zabezpieczają produkt przed światłem i utratą właściwości zdrowotnych, ponadto sprawiają, że jest to wygodny i prosty sposób na dostarczenie organizmowi porcji warzyw i owoców. Warto o tym pamiętać na przykład podczas wiosenno-letnich pikników oraz wycieczek rowerowych. Soki to też sprytny i szybki sposób na uzupełnienie cennych pierwiastków po treningu. Osoby, które aktywnie uprawiają sport, wraz z potem tracą wiele z nich, na przykład: sód czy potas, ale też magnez, wapń. Dlatego w sportowej torbie powinno znaleźć się miejsce dla porcji soku, gdyż jest to produkt naturalny, a także pomaga w uzupełnieniu utraconych substancji mineralnych w organizmie, a nawet wspomagający regenerację powysiłkową.
Bezpieczne opakowanie
Wśród dostępnych na rynku soków każdy znajdzie coś dla siebie, zarówno pod względem smakowym, zawartości składników prozdrowotnych jak i możliwych opakowań. Szklanka każdego z nich stanowić będzie równoważną porcję warzyw lub owoców i zapewni niezbędną różnorodność diety – Warto wiedzieć, że nie bez powodu soki często dostępne są w opakowaniach kartonowych. Są lekkie, zapewniają bezpieczeństwo produktu, a także zachowanie jego wartości odżywczych. Opakowania kartonowe są wykonane z bezpiecznych, dopuszczonych do kontaktu z żywnością materiałów. Zbudowane są z kilku warstw, każda z nich chroni produkt przed szkodliwymi czynnikami takimi jak: tlen, wilgoć oraz światło. Z kolei zastosowanie technologii aseptycznego pakowania (jest to pakowanie w środowisku tak sterylnym, jak w przypadku narzędzi chirurgicznych, w którym krótko pasteryzowana i schłodzona żywność jest zamykana do opakowań ), umożliwia zachowanie świeżości soków oraz ich jakości odżywczej przez dłuższy okres, bez konieczności dodawania do nich konserwantów – wyjaśnia dr hab. inż. Jarosław Markowski, Prof. Instytutu Ogrodnictwa.
Jest zatem wiele powodów, dla których soki są świetną formą dostarczenia sobie porcji warzyw lub owoców każdego dnia, w każdych warunkach i w każdej sytuacji. Dlatego o szklance soku warto pamiętać nie tylko 30 maja!