Ciekawostki z ...Kulinaria

Które witaminy i mikroskładniki są najlepsze na lato?

 

KOMENTARZ: dr Agnieszka Kozioł-Kozakowska, dietetyk, Adiunkt w Klinice Pediatrii, Gastroenterologii i Żywienia UJ Collegium Medicum

Lato to okres, w którym pogoda zachęca do większej aktywności fizycznej, kąpieli słonecznych i spędzania czasu na świeżym powietrzu. Dobrym rozwiązaniem, by wesprzeć organizm w tych aktywnościach jest dieta bogata w owoce i warzywa. Warto wykorzystać fakt, że jest to również pora roku, w której dostępność owoców i warzyw, będących dobrym źródłem witamin i soli mineralnych, jest zdecydowanie największa. Produkty z tej grupy poprawią nasze samopoczucie oraz kondycję podczas sezonu letniego.

Naturalnie wspieraj aktywność fizyczną – Witamina C, foliany, wapń

Witaminę C, która przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego oraz foliany, które pomagają w prawidłowej produkcji krwi, a także przyczyniają się do zmniejszenia uczucia znużenia i zmęczenia, znajdziemy w pomarańczach i wytworzonym z nich soku. Szklanka 100% soku pomarańczowego (200 ml) zaspokaja ok. 50-60% dziennego zapotrzebowania na witaminę C, co czyni z niego płyn, który szczególnie warto pić w okresie letnim. W kontekście aktywności fizycznej istotny jest również wapń, który pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu mięśni. Warto wiedzieć, że ten pierwiastek znajdziemy nie tylko w produktach mlecznych, ale również w soku z czarnej porzeczki.1 Za prawidłowy skurcz mięśni odpowiada również potas, który możemy znaleźć m.in. w soku pomidorowym oraz burakach.

Zadbaj o zdrową opaleniznę – Witamina A, witamina E

Beta-karoten, czyli prowitamina A, to substancja, która w wyniku reakcji chemicznych zachodzących w organizmie przekształca się w witaminę A. Ten mikroskładnik nadaje skórze zdrowy odcień, chroni ją przed szkodliwym działaniem promieni UV i poparzeniami słonecznymi2 oraz przedłuża okres utrzymywania się opalenizny, jednak należy pamiętać, że nie zastąpi on kremu z filtrem, którego powinno się używać wychodząc na słońce. Ten mikroskładnik znajdziemy w pomarańczowych, żółtych i czerwonych owocach i warzywach – m.in. brzoskwini, pomidorach oraz marchwi. Jedna szklanka soku marchwiowego (200 ml) pokrywa dzienne zapotrzebowanie na witaminę A. Wpływ na kondycję narażonej na działanie słońca skóry ma także witamina E, nie bez powodu nazwana witaminą młodości, która w dużej ilości występuje w olejach i orzechach, a także w natce pietruszki, papryce oraz soku z czarnych jagód.

Nie daj się upałom – Potas, polifenole, magnez

Właściwa dieta może znacznie zredukować ryzyko odwodnienia, które stanowi obciążenie dla układu krwionośnego, a nawet może być bezpośrednim zagrożeniem życia. Potas odpowiada za odpowiednią gospodarkę wodną organizmu oraz reguluje pracę układu krążeniowego. W szklance soku pomidorowego (200 ml) znajdziemy około 400 mg tego mikroskładnika.3 Polifenole zawarte w soku z aronii stabilizują poziom ciśnienia krwi.4 Pracę serca oraz układu wieńcowego wspomaga także magnez, występujący w orzechach i zielonych warzywach liściastych.

1 G. Jurgiel-Małecka, A. Buchwał – Charakterystyka składu chemicznego owoców porzeczki uprawianej w regionie Pomorza Zachodniego

2 J. Igielska-Kalwat, A. Wawrzyńczak, I. Nowak – Karotenoidy i ich zastosowanie w przemyśle kosmetycznym na przykładzie beta karotenu, Wydział Chemii Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań, 2012

3 E. Stasiuk – Zawartość potasu w wybranych sokach pomidorowych, Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdyni nr 61, 2009

4 M. Białek, J. Rutkowska, E. Hallmann – Aronia czarnoowocowa jako potencjalny składnik żywności funkcjonalnej, 2012