Kraj: Kup teraz, zapłać później? Sprawdź, czy Cię stać!

Świąteczne zakupy już ruszyły, a pokusy dla konsumentów są większe niż kiedykolwiek. Marketingowe chwyty stają się coraz bardziej wyrafinowane, a nowe rozwiązania w e-commerce pozwalają na zakupy bez konieczności posiadania pieniędzy na koncie. Usługa „kup teraz, zapłać później” zyskuje na popularności, umożliwiając odłożenie płatności na później. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Tomasz Chróstny apeluje jednak o rozwagę, zwracając uwagę na ryzyko nadmiernego zadłużenia.

Prezes UOKiK ostrzega, że świąteczna gorączka zakupów często prowadzi do podejmowania nieprzemyślanych decyzji. Konsumenci, zwłaszcza młodsi, chętnie korzystają z odroczonych płatności, nie zawsze zdając sobie sprawę z ich konsekwencji. Usługa „kup teraz, zapłać później” to w rzeczywistości forma kredytu, która może obciążyć budżet, a w przypadku problemów ze spłatą obniżyć zdolność kredytową. Tomasz Chróstny podkreśla, że brak terminowej spłaty prowadzi do dodatkowych kosztów, w tym naliczania odsetek, a także do ryzyka zgłoszenia do rejestru dłużników.

Odroczone płatności, znane jako BNPL (ang. Buy Now Pay Later), pozwalają na dokonanie zakupu z późniejszym uregulowaniem należności, zwykle w terminie 30 lub 45 dni. Dodatkowo wiele platform oferuje możliwość rozłożenia płatności na raty. Usługa ta jest intensywnie promowana przez platformy e-commerce, co skutkuje rosnącym zainteresowaniem konsumentów. Z danych zebranych przez BIK wynika, że liczba osób korzystających z tej formy płatności w Polsce wzrosła w ciągu roku o 25 proc. Jeszcze większą dynamikę wzrostu odnotowali operatorzy odroczonych płatności – w 2023 roku liczba transakcji wzrosła o 66 proc., a ich wartość o 71 proc. Rekordowym dniem dla tego rodzaju usług był Black Friday.

Prezes UOKiK ogłosił start kampanii „Sprawdź, czy Cię stać!”, której celem jest uświadamianie konsumentom ryzyka związanego z odroczonymi płatnościami. Kampania ruszyła w okresie największych akcji promocyjnych, takich jak Black Friday i Cyber Monday, a także przedświątecznych zakupów i poświątecznych wyprzedaży.

Prezes Chróstny podkreśla, że możliwość zakupów bez natychmiastowej płatności może być kusząca, ale jednocześnie prowadzi do pułapki zadłużenia. UOKiK zachęca media, instytucje i sklepy do włączenia się w kampanię, której elementy to m.in. spoty telewizyjne, radiowe oraz grafiki na portale i media społecznościowe. Kampania ma przypominać konsumentom, że odroczona płatność to kredyt, a brak kontroli nad wydatkami może prowadzić do poważnych problemów finansowych.

Info: Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów