Dzień Kobiet – geneza niezwykłego święta

/ Dzień Kobiet – geneza niezwykłego święta /

Dzień Kobiet to święto obchodzone 8 marca, które posiada ponad stuletnią historię, a jego początki sięgają XIX wieku. Mylnie – w oczach wielu – jest traktowane jako komunistyczna nagroda dla kobiet za ich ciężką pracę. Międzynarodowy Dzień Kobiet został ustanowiony z pomysłu Socjalistycznej Partii Ameryki w 1910 roku i miał być orężem w walce o prawa płci pięknej oraz pamiątką ofiar walki o równouprawnienie.

Za początek tego święta uznaje się rok 1857, kiedy to pracujące w fabryce bawełny kobiety zorganizowały strajk, domagając się krótszego dnia pracy oraz takiego samego wynagrodzenia, jakie otrzymywali mężczyźni. Tajemnicą nie jest, że płeć piękna przez wiele lat nie była równa płci męskiej, nie mogła głosować, studiować czy najzwyczajniej w świecie decydować sama o sobie.

8 marca 1908 roku w Stanach Zjednoczonych doszło do kolejnego protestu, gdzie pracownicy domagali się praw ekonomicznych i politycznych dla kobiet. Niecały rok później, a dokładniej 28 lutego 1909 roku zorganizowano manifestację, który miał przypomnieć o prawach kobiet. Pochód przypominał równocześnie o strajku kobiet w fabryce bawełny, który miał miejsce 52 lata wcześniej. Idea dnia, w którym kobiety mogą wspólnie walczyć o swoje prawa, spodobała się innym ugrupowaniom socjalistycznym i zyskała poparcie wielu obywateli.

W 1910 roku w Kopenhadze podczas Międzynarodowego Kongresu Kobiet Socjalistek ustanowiono obchodzony na całym świecie Dzień Kobiet. Jedną z matek-założycielek była Klara Zetkin, niemiecka komunistka i feministka, silnie zaangażowana w międzynarodowe działania. Pierwsze świąteczne pochody związane były nie tylko z dyskryminacją kobiet, ale także demonstracjami wojennymi i organizowano je między innymi w Austrii, Danii, Niemczech czy Szwajcarii. Z tą różnicą, że obchody odbyły się nie 8 a 19 marca.

Skąd więc wziął się zwyczaj celebrowania tego święta 8 marca? To właśnie tego dnia, w roku 1917 w Petersburgu odbyła się wspólna manifestacja feministek i komunistów pod hasłem „chleb i pokój”. Cztery dni później abdykował car Mikołaj II, a jedną z pierwszych decyzji Rządu Tymczasowego było przyznanie kobietom praw wyborczych.

W Polsce Dzień Kobiet kojarzy się głównie z okresem PRL. W naszym kraju święto te zaczęto zauważać i obchodzić dopiero po drugiej wojnie światowej. Wcześniej nie mieliśmy aż tak silnego ruchu kobiecego, ważniejsza była walka o niepodległość. Gdy nasz kraj ją odzyskał po I wojnie światowej, kobiety przypomniały sobie o swoich prawach. Poprosiły Józefa Piłsudskiego, aby nadał im różne przywileje – marszałek uległ w końcu pod naciskiem swojej żony oraz innych feministek.

Do ostatecznego zaanektowania święta przez politykę doszło dopiero w 1965 roku, kiedy to Prezydium ZSRR ustanowiło dzień 8 marca Międzynarodowym Dniem Kobiet oraz dniem wolnym od pracy. Święto płci pięknej w Polsce zamieniło się z czasem w szopkę, w której główną rolę odgrywały rajstopy i kwiaty (najpierw goździk, potem modne stały się tulipany). Wszystko za sprawą nachalnej politycznej propagandy między innymi o zasługach i wkładu kobiet sowieckich w konstrukcję komunizmu.

Po 1989 roku Dzień Kobiet stracił swój komunistyczny wydźwięk. Tradycja przetrwała, a samo święto obchodzone jest w znacznie korzystniejszej atmosferze, bez politycznych odniesień. Co roku 8 marca panie nadal otrzymują kwiaty, ale także drobne prezenty oraz życzenia od mężczyzn. Goździki i tulipany wciąż są niezwykle popularnymi kwiatami, choć obok nich królują także czerwone róże.

Dzień Kobiet na świecie obchodzony jest w około trzydziestu krajach. Nie w każdym z nich obchody przypadają na 8 marca. W Armenii obchodzi się Miesiąc Kobiet, który trwa od 8 marca do 7 kwietnia. Ostatni dzień tego miesiąca jest Dniem Piękna i Macierzyństwa. We Włoszech świętowanie zaczyna się tydzień wcześniej. Wtedy na murach i płotach zawisają plakaty i ulotki związane z Dniem Kobiet. Natomiast 8 marca we Włoszech panie otrzymują od panów gałązki akacji srebrzystej, ale co ciekawe kobiety sobie nawzajem też dają kwiaty w prezencie.

W Portugalii i Rumunii kobiety świętują Dzień Kobiet we własnym gronie, organizując sobie „babskie spotkania”. W Wielkiej Brytanii Dzień Kobiet jest dniem, w którym odbywają się wykłady i prelekcje związane z emancypacją kobiet oraz ich historycznymi osiągnięciami. W innych miejscach na świecie takich jak Pakistan, Arabia Saudyjska czy Chile Dzień Kobiet nadal jest wykorzystywany jako okazja do organizacji manifestacji w interesie praw kobiet. Panie walczą o równe płace, zaostrzenie kar wobec sprawców przemocy domowej, a także o prawo do decydowania o sobie i swoim ciele.

W imieniu redakcji, naszym Czytelniczkom w dniu ich święta życzę wszystkiego co najlepsze, dużo szczęścia, pomyślności, mało smutku, mocy radości, samych cudownych chwil, miłości i zrozumienia 🙂

AW
Tekst powstał na bazie materiałów prasowych i historycznych
Fot. Canva