Rybnik: Na ratunek zabytkom

Rybniccy radni zdecydowali o udzieleniu dotacji z budżetu Miasta Rybnika na rok 2024 na prace konserwatorskie i restauratorskie kilku rybnickich obiektów zabytkowych.

Wnioski o dotacje, złożone przez beneficjentów zostały zweryfikowane pod względem formalnym oraz pozytywnie ocenione przez opiniującą je Komisję. Dotacje przyznane zostały na renowację siedmiu budynków i obiektów, wpisanych do rejestru zabytków lub znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków:

– Parafia Rzymskokatolicka pw. Trójcy Przenajświętszej w Rybniku-Popielowie – dotacja na prace restauratorskie i konserwatorskie konstrukcji dzwonów w nawiązaniu do stylu średniowiecznego – 139 614, 84 zł (kwota dotacji stanowi 100 % całkowitego kosztu prac).

Dwa zabytkowe dzwony różnych rozmiarów, znajdujące się obecnie na wieży kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Rybniku- Popielowie pochodzą z końca XV wieku. Zostały odlane w latach 1486 (mniejszy) oraz 1496 (większy). Są wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków pod nr B/420/2020, decyzją z 10 marca 2020 roku. Pierwotnie były umieszczone na wieży nieistniejącego, drewnianego kościoła parafialnego pw. św. Anny, zlokalizowanego na terenie cmentarza parafialnego, wybudowanego w roku 1447. W miejscu tego kościoła w roku 1723 wybudowano nowy, również drewniany, który spłonął w roku 1942. Piętnastowieczne dzwony zachowały się do naszych czasów i zostały umieszczone w nowym kościele, wybudowanym w latach 1933- 1934. Są to najprawdopodobniej najstarsze, zachowane dzwony w Archidiecezji Katowickiej, posiadają wyjątkową wartość historyczną oraz artystyczną, są znaczącymi w skali ponadregionalnej zabytkami sztuki ludwisarskiej. Stan zachowania kloszy dzwonów oraz ich koron umożliwia ich renowację, demontaż, oraz ekspozycję we wnętrzu kościoła po wykonaniu rekonstrukcji drewnianej konstrukcji wsporczej wraz z charakterystycznymi dębowymi jarzmami, ujętymi w kute cybanty. Dodatkowo wykonane zostaną nowe serca dzwonów, co przywróci im w pełni walory użytkowe. Stare serca zostaną wyeksponowane wraz z dzwonami.

– Transport Ciężki POLCAB N.G. Norbert Gamoń – dotacja na remont konserwatorski piwnic hali hydroforowej w budynku dawnej stacji pomp wodnych, położonym przy ul. 3 Maja 14 – 100 000 zł (kwota dotacji stanowi 33,16% całkowitego kosztu prac)

Zabytkowy budynek dawnej stacji pomp (maszynowni wodociągów miejskich), zlokalizowany przy ul. 3 Maja 14, wybudowany ok. 1906 r. jest wpisany do rejestru zabytków pod nr A/1198/23, i stanowi cenny przykład architektury przemysłowej z początku XX wieku. Budynek został kompleksowo wyremontowany oraz odrestaurowany w zakresie dachu, elewacji, ślusarki i stolarki otworowej oraz wnętrz przyziemia, które zostały zaadaptowane dla potrzeb sklepu z antykami. Obiekt posiada również piwnice wraz z pozostałościami historycznych urządzeń technicznych, takich jak rury czy zawory. Część piwnic jest wtórnie zasypana. Przeprowadzone badania pokazują, że istnieje możliwość odkrycia poziomu piwnic budynku. Kompleksowa renowacja pomieszczeń piwnicznych pozwoli również na wzmocnienie historycznej konstrukcji budynku oraz likwidację zagrożeń związanych z brakiem możliwości monitorowania stanu obiektu i poziomu zawilgocenia na poziomie piwnic.

– Wspólnota mieszkaniowa przy ul. Gliwickiej 52 – dotacja na wymianę czterech par drzwi wejściowych do budynku położonego przy ul. Gliwickiej 52 – 17 950 zł (kwota dotacji stanowi 50% całkowitego kosztu robót).

Zabytkowy budynek mieszkalny zlokalizowany przy ul. Gliwickiej 52 w Rybniku jest ujęty w Gminnej Ewidencji Zabytków Miasta Rybnika, nr karty 95. Willa wielorodzinna wchodziła niegdyś w skład zespołu zabudowy szpitala psychiatrycznego przy ul. Gliwickiej. W chwili obecnej, z uwagi na zły stan zachowania, konieczne jest przeprowadzenie prac mających na celu odtworzenie historycznej, drewnianej stolarki drzwiowej. Zakłada się wykonanie czworga drzwi zewnętrznych do budynku.

– Spółdzielnia Właścicieli Lokali „Centrum” – dotacja na renowacje elewacji i wykonanie izolacji przeciwwilgociowej oraz renowacja i konserwacja elewacji budynku przy ul. 1 Maja 76 – 183 596, 86 zł (kwota dotacji stanowi 49 % całkowitego kosztu prac).

Zabytkowy budynek, zlokalizowany przy ul. 1 Maja 76 – w Rybniku jest integralną częścią zespołu zabudowy, wpisanego do rejestru zabytków pod nr. A/1225/23, stanowiącego wybitny przykład osiedla patronackiego z początku XX wieku. Osiedle zostało wybudowane w latach 1903- 1914 dla pracowników pobliskiej kopalni węgla kamiennego „Donnersmarckgrube”. Poszczególne obiekty w pełni zachowały swój wygląd w zakresie formy, skali oraz wystroju elewacji. Ceglane elewacje budynków są w znacznym stopniu zabrudzone, spoiny w wielu miejscach są wypłukane a część cegieł uszkodzona. Dodatkowo budynki nie posiadają izolacji przeciwwilgociowych ścian fundamentowych. W związku z powyższym istnieje potrzeba przeprowadzenia kompleksowych prac renowacyjnych elewacji zabytkowych budynków oraz ich zabezpieczenia przed wpływami atmosferycznymi wraz z wykonaniem izolacji przeciwwilgociowych ścian fundamentowych w niezbędnym zakresie.

– Spółdzielnia Właścicieli Lokali „Centrum” – dotacja na renowację i konserwację elewacji budynku przy ul. 1 Maja 74 – 238 347, 39 zł (kwota dotacji stanowi 49% całkowitego kosztu prac)

Zabytkowy budynek, zlokalizowany przy ul. 1 Maja 74 – w Rybniku jest integralną częścią zespołu zabudowy, wpisanego do rejestru zabytków pod nr. A/1225/23, stanowiącego wybitny przykład osiedla patronackiego z początku XX wieku. Osiedle zostało wybudowane w latach 1903- 1914 dla pracowników pobliskiej kopalni węgla kamiennego „Donnersmarckgrube”. Poszczególne obiekty w pełni zachowały swój wygląd w zakresie formy, skali oraz wystroju elewacji. Ceglane elewacje budynków są w znacznym stopniu zabrudzone, spoiny w wielu miejscach są wypłukane a część cegieł uszkodzona. Dodatkowo budynki nie posiadają izolacji przeciwwilgociowych ścian fundamentowych. W związku z powyższym istnieje potrzeba przeprowadzenia kompleksowych prac renowacyjnych elewacji zabytkowych budynków oraz ich zabezpieczenia przed wpływami atmosferycznymi wraz z wykonaniem izolacji przeciwwilgociowych ścian fundamentowych w niezbędnym zakresie.

– Art. Fire Nowicki Kominki AIR VENT Nowicki Rekuperacje Sp. z o.o. – dotacja na remont konstrukcji dachu w budynku przy ul. Gliwickiej 132 – 100 000 zł (kwota dotacji stanowi 41,40% całkowitego kosztu robót)

Zabytkowy budynek mieszkalno-usługowy przy ul. Gliwickiej 132 w Rybniku jest ujęty w Gminnej Ewidencji Zabytków Miasta Rybnika, nr karty 99. Obiekt powstał na przełomie XIX w. i XX w. W chwili obecnej, z uwagi na zły stan zachowania, konieczne jest przeprowadzenie prac konserwatorskich polegających na remoncie konstrukcji dachu wraz z wymianą pokrycia dachowego. Przeprowadzenie prac pozwoli na zachowanie zabytkowego obiektu we właściwym stanie.

– Bogdan Górak – remont fasady frontowej budynku przy ul. Jana III Sobieskiego 24 – 42 435, 16 zł (kwota dotacji stanowi 42,40% całkowitego kosztu robót)

Zabytkowa kamienica zlokalizowana przy ul. Jana III Sobieskiego 24 w Rybniku jest ujęta w Gminnej Ewidencji Zabytków Miasta Rybnika, nr karty 543 i stanowi przykład architektury modernistycznej. Budynek pełni funkcję mieszkalno-usługową. W chwili obecnej, z uwagi na zły stan zachowania, konieczne jest przeprowadzanie prac konserwatorskich polegających na renowacji elewacji frontowej. Odpadające elementy elewacji mogą stanowić zagrożenie dla przechodniów. W latach wcześniejszych odnowiono parter elewacji, natomiast zakłada się remont elewacji na poziomie wyższych kondygnacji oraz elewacji bocznej- od strony nr 22. Planuje się przywrócenie historycznej kolorystyki obiektu. Przeprowadzenie prac pozwoli na zachowanie zabytkowego obiektu we właściwym stanie.

Info: UM Rybnik