Religia: LIST PASTERSKI ARCYBISKUPA KATOWICKIEGO 03.04.2020
LIST PASTERSKI ARCYBISKUPA KATOWICKIEGO 03.04.2020
WIKTOR SKWORC
ARCYBISKUP METROPOLITA
KATOWICKI
Duchowe przeżycie Wielkiego Tygodnia i Wielkanocy.
Słowo pasterskie Arcybiskupa Katowickiego.
Drodzy Diecezjanie, Bracia i Siostry, Kochane Rodziny!
I. Wprowadzenie.
Przed nami Wielkanoc, szczyt całego roku liturgicznego, największe i najważniejsze
święta naszej chrześcijańskiej wiary. Ze względu na wprowadzone ograniczenia, liturgia
Wielkiego Tygodnia i świąt Zmartwychwstania Pańskiego będzie celebrowana
w katedrach i kościołach bez obecności wiernych. Duchowe uczestnictwo w tych
ceremoniach będzie jednak możliwe w naszych domowych wspólnotach dzięki
rozmaitym formom transmisji. Zachęcam więc wszystkich diecezjan do przeżywania
tajemnicy paschalnej Jezusa Chrystusa za pośrednictwem mediów. Ta nietypowa forma
religijnego zaangażowania nie zmienia ani istoty, ani treści obchodów Triduum
Paschalnego i Wielkiej Nocy. Wszyscy jesteśmy zaproszeni do świętowania zwycięstwa
Pana Jezusa nad grzechem i śmiercią.
W swej głębokiej treści, Święta Wielkanocne każdemu z nas stwarzają możliwość
doświadczenia osobistego spotkania ze Zmartwychwstałym Panem, Dawcą miłości
i pokoju. W paschalnych obchodach przeprowadza nas niczym nowy Mojżesz przez
pustynię, która w okresie szerzącej się pandemii nabrała wyjątkowej symboliki. Także
naszym udziałem obecnie stało się doświadczenie pustki, zagrożenia, lęku, a nawet
cierpienia i śmierci. Towarzyszy nam również osamotnienie, wynikające z konieczności
ograniczenia relacji z szeroką pojętą rodziną, przyjaciółmi i znajomymi. W takim czasie
właśnie Zmartwychwstały Pan wychodzi nam na spotkanie z pozdrowieniem pełnym
nadziei: „Pokój wam!” (J 20,19), „Nie bójcie się!” (Mt 28,10) W tych słowach odkrywamy
motywację do wewnętrznej przemiany i wspólnych działań zmierzających do pokonania
zagrożeń związanych z epidemią.
Zgodnie z tym, co już wcześniej Wam przekazałem, część liturgicznych obrzędów
Triduum Paschalnego zostanie uproszczona lub ograniczona. Najważniejsza jest jednak
Eucharystia – wielka tajemnica wiary. Podobnie jak uczniowie wędrujący do Emaus,
Zmartwychwstałego Pana poznajemy po/przy łamaniu chleba (por. Łk 24,30–31). W tym
kontekście uczestnictwo w Mszy św. staje się naszą powinnością. Zachęcam Was
do odpowiedniego przygotowania się do udziału w Mszy św. transmitowanej
za pośrednictwem mediów. Niechaj przygotowanie to ma charakter wspólnotowy,
rodzinny, w gronie osób najbliższych. Zatroszczcie się razem zarówno o zewnętrzne,
jak i wewnętrzne wyciszenie; wzbudźcie intencje Waszej modlitwy oraz doskonały akt
żalu na początku Eucharystii. Otwórzcie Wasze serca na działanie słowa Bożego
i przyjęcie owoców duchowej Komunii z Jezusem Chrystusem. Pamiętajcie o możliwości
duchowej Komunii z Chrystusem za każdym razem, kiedy z odpowiednio usposobionym
sercem, będziecie uczestniczyli w Mszach św. transmitowanych.
Sprawując razem z Biskupami Pomocniczymi liturgię Wielkiego Tygodnia
i Wielkanocy w naszej katowickiej archikatedrze, będę się modlił za całą wspólnotę
naszego lokalnego Kościoła, za wszystkie rodziny, duchowieństwo i osoby życia
konsekrowanego, szczególnie zaś za braci i siostry dotkniętych osamotnieniem,
cierpieniem i chorobą. Pragnę się za Wami wstawiać w modlitwie i udzielić pasterskiego
błogosławieństwa na dni przed nami, na ciągle jeszcze nieprzewidywalną przyszłość.
Przed nami Wielki Tydzień. Wierzymy, że w pasji Chrystusa wyraża się nie tylko
zwycięska moc krzyża nad śmiercią i grzechem, ale przede wszystkim wypływa z niej
nieskończona miłość do każdego człowieka; miłość, dzięki której nasz Pan wyprowadza
dobro z trudnych, życiowych sytuacji. Uznając Bożą miłość wyrażoną w Chrystusowej
męce i śmierci, zachęcam każdego z Was do pojednania się Bogiem poprzez akt żalu
doskonałego. W tej wyjątkowej sytuacji zastępuje on sakrament pokuty. Osobiste grzechy
wyznamy w spowiedzi w późniejszym czasie; wtedy, kiedy tylko będzie to możliwe.
Proszę Was i wzywam do pojednania się z bliźnimi, z wszystkimi bez wyjątku, aby pokój
Chrystusa Zmartwychwstałego zamieszkał w Waszych sercach. Pamiętajmy,
że miłosierdzie i przebaczenie prowadzi do radości, ukojenia i pokoju. Jest warunkiem
naszego zbawienia! (por. MV 2).
II. Duszpasterskie impulsy:
1. Na Wielki Czwartek
W Wielki Czwartek wspominamy i przeżywamy ustanowienie Eucharystii
i sakramentu kapłaństwa. Przeczytajcie w swoich rodzinach fragment Ewangelii
opisujący ustanowienie Eucharystii (np. Łk 22,7–23) Zachęcam Was do uczestniczenia
w Mszy św. Wieczerzy Pańskiej dzięki zaplanowanym transmisjom. Pamiętajcie
o możliwości Komunii duchowej.
W liturgii tego dnia rezygnujemy z tradycyjnego obrzędu obmycia nóg. Ten gest
upamiętnia postawę Pana Jezusa, który podczas Ostatniej Wieczerzy umywał stopy
Apostołom. W ten sposób potwierdził, że prawdziwa miłość realizuje się w służbie
bez granic. Obrzęd umycia nóg pociąga za sobą logikę daru z siebie, który doprowadził
Chrystusa do przyjęcia największych cierpień i śmierci. Zapraszam każdego z Was
do podjęcia w tym dniu uczynków miłosierdzia, które są dziełami miłości, przez które
przychodzimy z pomocą naszemu bliźniemu w potrzebach jego ciała i duszy (KKK 2447).
Postarajmy się o drobne „dzieło miłości” wobec osób najbliższych.
Spróbujcie znaleźć kilka minut ciszy, aby podziękować za eucharystyczną obecność
Pana Jezusa. W tym dniu proszę was o modlitwę za kapłanów oraz w intencji nowych
powołań do służby Bożej w Kościele. Proszę o szczególną modlitwę wspierającą
odpowiedzialną i teraz bardzo trudną posługę kapelanów szpitalnych. Pamiętajcie
o waszych duszpasterzach i o alumnach Seminarium, pochodzących z waszych
parafialnych wspólnot. Jeśli macie do dyspozycji ich numer telefonu czy adres mailowy,
to może warto przesłać im krótki sygnał- znak wsparcia i modlitwy.
2. Na Wielki Piątek
Wielki Piątek niech będzie dniem ciszy. To dzień postu ścisłego i wstrzemięźliwości
od pokarmów mięsnych. Ofiarujmy to wyrzeczenie w intencji ustania pandemii. Warto
w tym dniu znaleźć czas, aby przed krzyżem przeprowadzić rachunek sumienia,
tym bardziej, że nie będziemy mogli skorzystać z tradycyjnej spowiedzi. Jeśli to możliwe,
odprawcie wspólnie Drogę Krzyżową. Modlitwę przy stacjach może podać każdy
z domowników, mówiąc o co prosi Pana. Możecie także wspólnie odmówić Litanię
do Najświętszego Serca Jezusowego, kończąc każde wezwanie słowami: „Przebite Serce
Jezusa, zmiłuj się nad nami”. Modlitwa ta stanie się dobrą okazją do adoracji krzyża
w waszych domach. Ustawcie więc krzyż na odpowiednio przygotowanym stole, zapalcie
przy nim świecę. Niech każdy z domowników odda cześć temu krzyżowi, a stół niech
stanie się znakiem Waszej wzajemnej miłości i pokoju. Pojednajcie się z waszymi bliskimi,
z każdym.
Zachęcam również do przeżycia wielkopiątkowej liturgii za pośrednictwem
transmisji, w tym do modlitewnej jedności z papieżem Franciszkiem, podczas
prowadzonego przez niego nabożeństwa Drogi Krzyżowej na Watykanie.
3. Na Wielką Sobotę
Przypominam, że w tym dniu w naszych parafialnych kościołach nie będzie
błogosławienia pokarmów na stół wielkanocny. Proponuję, aby w tym roku wrócić
do starożytnej tradycji wzajemnego błogosławienia siebie w domach. Niech rodzice
uczynią znak krzyża na czołach dzieci i odwrotnie, niech ten sam gest uczynią wobec
siebie małżonkowie. Przypomnijcie sobie przyjęty chrzest, przez który zostaliśmy
włączeni w śmierć Chrystusa i w Jego Zmartwychwstanie. Może warto z dziećmi przejrzeć
fotografie z chrztu św. Liturgia chrzcielna jest bowiem bardzo ważnym elementem liturgii
Wigilii Paschalnej. Proszę Was też o wspólne, rodzinne odmówienie w tym dniu, najlepiej
przy zapalonej świecy – paschale, wyznania wiary, tej modlitwy, którą odmawiamy
podczas niedzielnej Eucharystii (Credo). Wypowiadając słowa „i zmartwychwstał dnia
trzeciego, jak oznajmia Pismo”, zatrzymajcie się na chwilę ciszy, przyklęknijcie,
rozważając tę prawdę, która stanowi centrum naszego chrześcijańskiego życia.
Zachęcam także do skorzystania z telewizyjnych, radiowych lub internetowych
transmisji liturgii Wigilii Paschalnej, aby możliwie jak najgłębiej przeżyć Misterium
Paschalne. Pamiętajcie o możliwości Komunii duchowej, poprzedzając ją zawsze
wzbudzeniem doskonałego żalu. Odśpiewajcie wspólnie w rodzinie radosne paschalne
„Alleluja”.
4. Na uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego
Zachęcam Was do wspólnej modlitwy przed bardziej uroczystym niż zwykle
śniadaniem w Niedzielę Wielkanocną. Zachęcam do pobłogosławienia pokarmów,
przygotowanych na stole do spożycia. Jeśli to możliwe, modlitwę błogosławieństwa niech
poprowadzi ojciec jako głowa rodziny. Możecie skorzystać z obrzędu, udostępnionego już
na internetowej stronie archidiecezji lub parafii. W modlitwie przy wielkanocnym stole
o pamiętajcie wszystkich, którzy w tych trudnych okolicznościach niosą pomoc, narażając
swoje własne życie. Pamiętajcie o ofiarach panującej pandemii, powierzajcie ich
miłosierdziu Pana, który jest Życiem i Zmartwychwstaniem.
Zachęcam Was do rodzinnego uczestniczenia w Mszy św. wielkanocnej
za pośrednictwem mediów. W południe przyjmijmy w miarę możliwości papieskie
błogosławieństwo Urbi et Orbi („Miastu i Światu”). W tym dniu przekażcie Waszym
bliskim życzenia wielkanocne telefonicznie lub mailowo. Wedle możliwości przesyłajmy
sobie pozdrowienia świąteczne – nieraz w bardzo pomysłowych formach –
za pośrednictwem innych komunikatorów. Publikujmy je w mediach społecznościowych.
Niech całą wirtualną rzeczywistość wypełni ta radosna wieść: „Jezus żyje! Pan prawdziwie
zmartwychwstał! Alleluja!”. Pozdrawiajmy się paschalnym pozdrowieniem: Chrystus
zmartwychwstał! Prawdziwie zmartwychwstał!
Bracia i Siostry! Drodzy Diecezjanie!
Jako pasterz archidiecezji katowickiej zapewniam Was o duchowej bliskości.
Jestem z Wami w darze wstawienniczej modlitwy. Kiedy będę przewodniczył liturgii
Triduum Paschalnego i Niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego w katedrze, zawsze będę
pamiętał o Was i o Waszych intencjach. Na koniec tego listu, zwracam się do Was słowami
prośby wypowiadanej w czasie liturgii Mszy Krzyżma św. w Wielki Czwartek: „Módlcie się
także za mnie, abym wiernie wypełniał urząd apostolski, który został mnie niegodnemu
powierzony i wśród was był żywym wizerunkiem Chrystusa-Kapłana, Dobrego Pasterza,
Nauczyciela i sługi wszystkich”.
Nie ukrywam, że w ostatnich tygodniach – w związku z zaistniałą sytuacją
zewnętrzną – mając na uwadze zdrowie wszystkich i wspólne dobro, musiałem podjąć
szereg decyzji. Były to bez wątpienia najtrudniejsze w mojej dotychczasowej biskupiej
posłudze. Żyję jednak nadzieją, że zaistniałe zagrożenie osłabnie, wygaśnie, a my dzięki
Bożej Opatrzności i wysiłkowi wielu osób i środowisk, będziemy mogli powrócić nie tylko
do codziennych zadań, ale także do wspólnego wychwalania Pana w naszych parafialnych,
jakże pięknych wieczernikach – kościołach, za którymi tęsknimy!
Pozdrawiam Was serdecznie, kreślę znak krzyża na Waszych czołach i z serca
błogosławię: W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.
+Wiktor Skworc
Arcybiskup
Metropolita Katowicki
Katowice, 3 kwietnia 2020 r.
VA I – 24/20