Region: Komisja zakończyła śledztwo po katastrofie w KWK „Pniówek”

W miniony czwartek zakończyła działalność Komisja powołana przez Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego, która badała przyczyny oraz okoliczności wybuchu metanu i wypadku zbiorowego, do którego doszło 20 kwietnia 2022 roku w Jastrzębskiej Spółce Węglowej S.A. w KWK „Pniówek” w Pawłowicach. W wyniku katastrofy górniczej 48 pracowników zostało poszkodowanych, w tym 16 osób śmiertelnie, 7 ciężko, a 25 innych odniosło rany, które spowodowały czasową niezdolność do pracy.

Komisja powstała 22 kwietnia 2022 roku, a jej prace kierowane były początkowo przez dr. inż. Krzysztofa Króla, ówczesnego wiceprezesa WUG, a od 5 listopada 2024 roku przez dr. inż. Zbigniewa Rawickiego, dyrektora Departamentu Górnictwa Podziemnego i Odkrywkowego. Do składu komisji weszli przedstawiciele wyższych uczelni, instytutów naukowo-badawczych, Państwowej Inspekcji Pracy, jednostek ratownictwa górniczego, związków zawodowych oraz Okręgowego Urzędu Górniczego w Rybniku i Wyższego Urzędu Górniczego.

W ciągu swojej działalności komisja odbyła dziesięć posiedzeń, w trakcie których wyodrębniono cztery zespoły robocze odpowiedzialne za opracowanie ekspertyz dotyczących zagadnień aerologicznych, ratowniczych oraz związanych z zagrożeniami w rejonie zdarzenia. Analizowano również pięć akcji ratowniczych przeprowadzonych w odpowiedzi na katastrofę i późniejsze działania poszukiwawcze. Pierwsza z nich miała miejsce od 20 kwietnia do 2 maja 2022 roku, a kolejne cztery akcje miały miejsce w lutym, wrześniu i październiku 2023 roku, związane z odnalezieniem siedmiu pracowników, którzy zaginęli podczas wypadku.

Na podstawie analizy materiałów dowodowych, w tym wyników prób powietrza pobranych przez Okręgowy Urząd Górniczy w Rybniku oraz Prokuraturę Okręgową w Gliwicach, komisja ustaliła, że inicjałem zapalenia metanu i jego wybuchu była iskra tarciowa organu urabiającego kombajnu w rejonie skrzyżowania ściany N-6 z chodnikiem N-11 lub z piaskowcem w tym rejonie. W wyniku wybuchu metanu powstało niebezpieczne stężenie tego gazu, które przyczyniło się do katastrofy. Komisja wykluczyła pożar endogeniczny jako przyczynę zdarzenia, wskazując na zjawisko samozagrzewania węgla w zrobach ściany N-6.

Komisja zwróciła również uwagę na niewłaściwe gabaryty geometryczne w rejonie skrzyżowania ściany N-6 z chodnikiem N-11, które sprzyjały nagromadzeniu niebezpiecznego stężenia metanu w miejscu pracy organu urabiającego. Z tego względu, wnioski komisji, które zostały skierowane do przedsiębiorców w sektorze węgla kamiennego, jednostek ratownictwa górniczego oraz instytutów naukowo-badawczych, zawierały zalecenia dotyczące aerologii górniczej oraz ratownictwa, a także ocenę nieuzasadnionego ryzyka wznowienia eksploatacji w tym rejonie.

Podsumowując, komisja wskazała na konieczność wprowadzenia zmian w zakresie procedur bezpieczeństwa i ratownictwa górniczego, aby zapobiec podobnym katastrofom w przyszłości.

Info: WUG
Fot. Dawid Lach