Kulinaria: Prawidłowa dieta = długie życie
Prawidłowe żywienie wpływa na jakość życia – im większa dbałość o zbilansowaną dietę, tym większa szansa na zdrowie w przyszłości.
Dlatego Instytut Żywności i Żywienia po raz pierwszy opracował Piramidę Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla osób w starszym wieku. Zasady ujęte w Piramidzie, pomagają usystematyzować wiedzę na temat zbilansowanego żywienia. Tuż po aktywności fizycznej, a także obecności wody, podstawę jej stanowią warzywa i owoce w różnych formach. Ważnym elementem Piramidy dla osób starszych jest również sok, którego rekomendowana ilość dla tej grupy wynosi do dwóch szklanek dziennie. Eksperci wyjaśniają jakie miejsce zajmują soki w zbilansowanej diecie.
W 2016 roku w Polsce, odsetek ludzi powyżej 65 roku życia wynosił 20,2% całej populacji. Liczba ta wskazuje, że Polska jest społeczeństwem starzejącym się
1. Zachodzące zmiany demograficzne wpływają na potrzebę stworzenia zasad odpowiedniego stylu życia, w tym sposobu odżywiania, które usystematyzują wiedzę i pomogą cieszyć się zdrowiem jak najdłużej
2. Między innymi dlatego Instytut Żywności i Żywienia po raz pierwszy opracował Piramidę Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla osób w starszym wieku. Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla osób w wieku starszym jest zbiorem prostych zasad, które pomogą usystematyzować wiedzę żywieniową, a także wskażą praktyczne porady, które uwzględniają specyficzne potrzeby seniorów. Tuż po aktywności fizycznej, która często jest zaniedbywana przez osoby starsze, u podstaw Piramidy znalazły się owoce i warzywa, które częściowo można zastąpić sokami. W przypadku osób starszych można spożyć nawet do dwóch szklanek soku dziennie.
DLACZEGO SOK?
Soki w różnych opakowaniach także te z kartonu, podobnie jak owoce i warzywa, z których się je robi, stanowią cenne źródło witamin, mikro- i makroelementów, a także substancji wspomagających działanie antyoksydacyjne, między innymi dlatego mogą stanowić wartościowy element codziennej diety, także diety seniora.
* Sok jako wygodna forma warzyw lub owoców – Często zachodzące zmiany w organizmie, czy też schorzenia, które dotykają osoby w starszym wieku, np.: braki w uzębieniu czy trudności w przyrządzaniu posiłków, to czynniki które mogą powodować, że ilość spożywanych warzyw lub owoców, będzie mocno ograniczona, a to właśnie te produkty powinny stanowić podstawę zbilansowanej diety. Dlatego soki, stanowią dobrą alternatywę, gdyż ze względu na swoją konsystencję są gotowe do spożycia, a jednocześnie uzupełniają skład diety dostarczając niezbędnych witamin i minerałów na podobnym poziomie, co owoce czy warzywa. Na przykład pasteryzowany sok pomidorowy, jest źródłem likopenu, który chroni organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Warto także wspomnieć, że zawarty likopen w sokach pasteryzowanych jest łatwiej przyswajalny niż w świeżych pomidorach – wyjaśnia dr hab. Dariusz Włodarek ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
* Soki jako element nawodnienia
Zdarza się, że osoby w starszym wieku odczuwają mniejsze pragnienie, dlatego bardzo ważnym jest dbanie o częste spożywanie przez te osoby płynów. W tym przypadku soki również mogą stanowić formę uzupełnienia ich niedoboru – łączenie soków z wodą, może pomagać w zwiększeniu ilości wypijanych płynów a tym samym zmniejszać ryzyko wystąpienia odwodnienia – wyjaśnia dr Włodarek.
SOK NIE TYLKO DLA SENIORA
Soki mogą stanowić wartościowy element diety, nie tylko seniorów, ale także dzieci i osób dorosłych. Mogą dostarczać witamin, minerałów i bioaktywnych składników diety, które wpływają na ogólny stan zdrowia i mogą odgrywać ważną rolę w rekomendowanym spożyciu warzyw i owoców. Między innymi dlatego szklanka soku (ok. 200 ml), również tego pasteryzowanego z kartonu, może z powodzeniem zastąpić dzienną porcję warzyw lub owoców.
– Warto wspomnieć, że spożywanie przez dzieci 100% soku owocowego wiąże się ze zwiększonym spożyciem składników odżywczych, takich jak witamina C, kwas foliowy czy potas. Warto podkreślić, że istotną rolę w żywieniu dziecka, jego prawidłowym funkcjonowaniu i rozwoju, odgrywa witamina C. Jest ona szczególnie ważna dla dzieci, które często chorują. Witamina C, skraca bowiem czas trwania infekcji, a dodatkowo zwiększa przyswajanie żelaza z produktów, co jest ważnym elementem rekonwalescencji. Należy pamiętać, że w odpowiedzi na infekcję bakteryjną bądź wirusową uruchamiany jest jeden z podstawowych mechanizmów obronnych, polegający w skrócie na zmniejszeniu jonów żelaza w płynach biologicznych. Dzięki temu ograniczona zostaje dostępność jonów żelaza do rozwoju chorobotwórczych organizmów. Szklanka soku pomarańczowego, także tego pasteryzowanego (ok. 150 ml) zapewni dziecku około 90% dziennego zapotrzebowania na witaminę C – tłumaczy dr Agnieszka Kozioł-Kozakowska dietetyk, Adiunkt w Klinice Pediatrii, Gastroenterologii i Żywienia UJ Collegium Medicum.
Podobnie jak warzywa i owoce, soki są również bogate w witaminy i mikroelementy. Ze względu na ich wygodną płynną formę mogą stanowić łatwy i szybki element diety dziecka, osoby dorosłej czy seniora. Stanowiąc równoważną porcję warzyw i owoców w prosty sposób urozmaicają codzienny jadłospis.
