Kraj: Koniec naboru wniosków, początek zmian – co dalej z programem „Czyste Powietrze”?

Z końcem listopada Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił zawieszenie przyjmowania wniosków w programie „Czyste Powietrze”. Decyzja ta jest związana z koniecznością reformy programu, który ma powrócić w nowej formie na wiosnę 2025 roku.

Według prezes Funduszu, Doroty Zawadzkiej-Stępniak, przerwa w naborze jest niezbędna, aby wprowadzić zmiany mające usprawnić działanie programu. Od momentu jego uruchomienia w 2018 roku do NFOŚiGW wpłynęło ponad milion wniosków o łącznej wartości 37 miliardów złotych. Dotychczas wypłacono niemal 14 miliardów złotych, które trafiły do 650 tysięcy beneficjentów. Reforma ma wyeliminować nieprawidłowości, takie jak zawyżanie kosztów przez nieuczciwych wykonawców i pośredników. Planowane zmiany obejmują wprowadzenie limitów dotacji na poszczególne kategorie kosztów oraz nowe zasady weryfikacji inwestycji.

Pomimo wstrzymania naboru, program nadal funkcjonuje w ograniczonym zakresie. NFOŚiGW kontynuuje obsługę wcześniej złożonych wniosków. W połowie grudnia uruchomiony zostanie także specjalny program skierowany do mieszkańców terenów dotkniętych powodzią. Na termomodernizację domów w czterech województwach: dolnośląskim, lubuskim, opolskim i śląskim, przeznaczono 300 milionów złotych. Program ten obejmie uproszczone procedury wnioskowania, co ma ułatwić dostęp do środków.

Nowa odsłona programu „Czyste Powietrze” ma wprowadzić istotne zmiany, które zwiększą jego efektywność i bezpieczeństwo. Wśród nich znajdzie się wypłata zaliczek bezpośrednio na konto beneficjentów, co pozwoli ograniczyć nadużycia. Pojawią się również limity dotacji oraz lista rekomendowanych wykonawców. Gminy pełniące rolę operatorów będą wspierać mieszkańców w realizacji inwestycji, zapewniając kompleksową pomoc od planowania po rozliczenie projektów.

Program ma zostać ponownie uruchomiony wiosną 2025 roku, wsparty nowymi źródłami finansowania. Rząd odblokował środki z Krajowego Planu Odbudowy w wysokości 13,9 miliarda złotych oraz funduszu FEnIKS w wysokości 7,6 miliarda złotych. Dodatkowo planowane jest uzyskanie 10 miliardów złotych z Funduszu Modernizacyjnego Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Reforma „Czystego Powietrza” ma na celu uczynienie programu bardziej transparentnym i efektywnym, co pozwoli skuteczniej walczyć o lepszą jakość powietrza oraz niższe koszty ogrzewania.

Info: PAP