Środa Popielcowa

Środa Popielcowa (zwana również Popielcem) to dzień liturgiczny rozpoczynający okres czterdziestodniowego przygotowania do Świąt Wielkanocnych, czyli okres Wielkiego Postu.

Jej data zależy od daty uroczystości Zmartwychwstania Pańskiego.

W Środę Popielcową w czasie Mszy św. (pomiędzy Liturgią Słowa, a Liturgią Eucharystyczną) kapłan błogosławi popiół, a następnie posypuje nim głowy zgromadzonych.

W czasie posypywania głów kapłan wypowiada słowa „Prochem jesteś i w proch się obrócisz”, pochodzące z Księgi Rodzaju lub „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię” zaczerpnięte z Ewangelii świętego Marka.

Słowa te mają przypominać wierzącym o kruchości ludzkiego życia i zachęcać ich do duchowej odnowy. Obrzęd ten, zapoczątkowany już we wczesnym średniowieczu, symbolizuje skruchę oraz gotowość do pokuty, a jednocześnie przypomina o przemijaniu życia doczesnego. Nie wszyscy wiedzą, że popiół pochodzi ze spalonych palm, poświęconych rok wcześniej w Niedzielę Palmową.

W Środę Popielcową obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych i post ścisły (trzy posiłki w ciągu dnia, w tym tylko jeden – do syta). Prawem o wstrzemięźliwości są związani wszyscy powyżej 14. roku życia, a prawem o poście – osoby pełnoletnie do rozpoczęcia 60. roku życia.