1% podatku dla organizacji pozarządowych?

Co roku o tej porze stajemy przed pytaniem: „Jakiej organizacji pozarządowej przekazać swój 1% podatku”. Pytanie to stawiają sobie podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych, ale także podatnicy opodatkowani ryczałtem oraz podatnicy korzystający z liniowej stawki podatku (19%).

Sytuacja lokalna

Sytuacja odpisów 1% w Czerwionce-Leszczynach z nieznanego powodu w stosunku do lat poprzednich bardzo się zmieniła. W Polsce, na Śląsku, w naszym powiecie dominuje tendencja rosnąca. Od wielu lat coraz większa ilość podatników przekazuje w ten sposób swój jeden procent podatku, co odzwierciedlają rosnące wpływy. „Niestety w 2015 r. (dane z deklaracji za rok 2014 r.) nasze rodzime organizacje otrzymały znacznie niższe środki. Mieszkańcy Czerwionki-Leszczyn stanowią ok. 55% ludności powiatu. Jak wynika z tabeli znaczący wzrost środków przekazanych na organizacje pozarządowe w powiecie nie mógł raczej odbyć się bez naszego udziału. Mało prawdopodobne jest również aby środki te nie zostały przekazane wbrew ogólnopolskiej tendencji (– mniejsza ilość podatników korzystające z tego przywileju). Wydaje się zatem, że w roku 2015, 1% zostały wytransferowany poza gminę. Czyżby idea pozostawiania 1% lokalnie nie miała racji istnienia?” – zauważa Sebastian Garbacz z Centrum Organizacji Pozarządowych i Aktywności Społecznej w Czerwionce-Leszczynach.

Wysokość środków uzyskanych przez organizacje pozarządowe z tytułu 1% wg siedziby pokazano w załączonej grafice.

Mamy wybór

Warto zastanowić się nad tym jaki numer KRS ostatecznie wpiszemy do sprawozdania. W 2013 r. w Gminie i Mieście Czerwionka-Leszczyny istniała jedna organizacja (oraz dwa oddziały organizacji ogólnopolskich), która była uprawniona do pozyskiwania środków z mechanizmu 1%. Od 2014 r. mamy większy wybór, który pozwala przekazać środki również innym uprawnionym. W 2015 r. lista kształtuje się następująco:

• Fundusz Lokalny „RAMŻA”;
• Stowarzyszenie Kulturalno-Społeczne Orkiestra Dębieńsko;
• Stowarzyszenie Odnowy i Rozwoju Wsi Stanowice;
• Stowarzyszenie Boksery Niczyje,
• Warsztaty Terapii Zajęciowej (WTZ Sp. z o.o.)
• Związek Harcerstwa Polskiego Chorągiew Śląska (Oddział ZHP Hufiec Czerwionka-Leszczyny),
• Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta (Koło Rybnickie z siedzibą w Czerwionce-Leszczynach).

 

 

Co warto wiedzieć?

 

Z sprawozdania Ministerstwa Finansów można zauważyć, że jak co roku około polowa środków 1% zasila budżet 30 największych organizacji pozarządowych, które dysponują największym rozgłosem medialnym. „Wiele osób wpisuje zatem w zeznaniu numer KRS i nazwę organizacji, która została w pamięci po audycji słuchanej kilka chwil wcześniej. Wszystko dzięki sile medialnego oddziaływania. Niestety w ten sposób przepaść między małymi organizacjami pracującymi na rzecz lokalnych społeczności i gigantami, o których głośno w mediach ciągle się powiększa. Wielcy zyskują na sile bo łatwiej jest przepisać numer KRS z poprzedniego zeznania podatkowego lub przypadkowo otrzymanej podczas niedzielnych zakupów ulotki- podkreśla S. Garbacz. – Za wspieraniem lokalnych organizacji przemawia kilka argumentów. Prawdopodobnie środki przekazane z mechanizmu 1% zostaną wydatkowane w naszej gminie. Prawdopodobnie środki te będą służyły organizacji działań pomocowych, społecznych, kulturalnych, edukacyjnych skierowanych do nas samych lub bliskich, sąsiadów, znajomych. Z pewnością w mniejszym lub większym stopniu wpłyną na rozwój rodzimych organizacji pozarządowych co w perspektywie kolejnych lat może okazać się bardzo korzystne. Efekty środków przekazanych lokalnie łatwiej zobaczyć. Za ich pośrednictwem organizowane są działania widoczne w lokalnej prasie oraz stronach internetowych. Możliwe, że sami jesteśmy ich uczestnikami, o czym nawet nie wiemy. Sumy z jednego procenta kilkudziesięciu podatników mogą dla naszych organizacji stanowić poważną kwotę”- zaznacza.

1% nie dla każdego – budowanie wiarygodności

Nie każda organizacja ma dostęp do środków pochodzących z 1%. Mechanizm jest swojego rodzaju filtrem, sitem przez które przedostają się organizacje wykazujące się większą przejrzystością
w zagospodarowaniu środków (i rzeczywiście chcą korzystać z przywilejów posiadania statusu OPP – nie każda organizacja zabiega o otrzymanie wpisu). Organizacja, która chciałaby korzystać
z dobrodziejstw uzyskiwania 1% musi posiadać status Organizacji Pożytku Publicznego (OPP). Uzyskanie tego statusu jest możliwe po spełnianiu przesłanek, w tym udowodnieniu, że od co najmniej dwóch lat prowadzi działalność pożytku publicznego (art. 4. ust. 1 ustawy o pożytku) na rzecz odbiorców spoza organizacji. Nie mamy więc możliwości przekazania środków finansowych
na działania w obszarze hobbystycznym, nie mające oddźwięku społecznego lub takie, z których korzysta zamknięta grupa osób. W Polsce mniej niż 7% organizacji posiada status OPP. Status ten uzyskuje się poprzez spełnienie wymagań i otrzymanie wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Organizacje OPP zobligowane są również do sporządzania dodatkowych sprawozdań merytorycznych. Sprawozdanie to obejmuje m.in. informację o wykorzystaniu środków finansowych uzyskanych z 1%. Wgląd do bazy sprawozdań może mieć każdy wpisując w bazę sprawozdań odpowiedni numer KRS. Sprawozdania powinny być również upublicznione na stronach internetowych organizacji.

Brak zamieszczenia sprawozdania wiąże się z odebraniem statusu OPP i wykreśleniem z listy uprawnionych do pozyskiwania środków. Aktualną listę uprawnionych warto przeglądać przed wpisaniem numeru KRS do sprawozdania. W przypadku braku odpowiedniej organizacji w wykazie nasze środki nie zostaną przekazane odpowiedniej instytucji. Nie możemy również liczyć, że ostatecznie kwota 1% podatku do nas wróci.

Warto zastanowić się, gdzie 1% może dokonać zmiany. Jeśli odczuwamy potrzebę wspierania chorych, nasza wrażliwość ukierunkowana jest na pomoc niepełnosprawnym – poszukajmy organizacji w naszej najbliższej okolicy, która ten cel realizuje. Jeśli w kręgu naszych zainteresowań znajduje się sport – wybierzmy tą, która osobom z naszego otoczenia może okazać się przydatna. Warto również wiedzieć, że status OPP to pewne obowiązki i wymagania, które mają uwiarygodnić organizacje pozarządowe, a 1% może okazać się dla małych organizacji znaczącym zastrzykiem gotówki pozwalającym realizować działania sprawniej i na większą skale. Zachęcamy
do poszukania sprawozdania organizacji pozarządowej aby upewnić się, że nasze intencje zgodne są
z prawdziwymi działaniami organizacji. Może refleksja nad naszymi wydatkami przy sporządzaniu zeznania podatkowego sprawi, że 1% jednak będzie bardziej działał lokalnie.

Organizacje pozarządowe z terenu Czerwionki-Leszczyn, które posiadają status OPP i są uprawnione do pozyskiwania 1 % podatku w 2016 r.

• Fundusz Lokalny „Ramża”, KRS : 0000103086,
• Stowarzyszenie Kulturalno-Społeczne Orkiestra Dębieńsko, KRS: 0000317650,
• Stowarzyszenie Odnowy i Rozwoju Wsi Stanowice, KRS: 0000288875,

• Stowarzyszenie Boksery Niczyje, KRS 0000472037
• WTZ Sp z o.o.; , Warsztat Terapii Zajęciowej, KRS 0000404394 (z dopiskiem WTZ Czerwionka-Leszczyny),
• ZHP Hufiec Czerwionka-Leszczyny, KRS 0000273051 (koniecznie z dopiskiem: ZHP Hufiec Czerwionka-Leszczyny),
• Schronisko Brata Alberta, KRS 0000069581 (koniecznie z dopiskiem: Koło Rybnickie).

 

 

W deklaracji podatkowej możesz ujawnić swoje dane, wtedy organizacja ma szanse, aby Ci podziękować.