Spokojnie „Walentynki” to nasze chrześcijańskie święto – przemyślenia Tadeusza Puchałki
O tym jak to św. Walenty na miano patrona zakochanych miał zasłużyć, a także o dwóch świętych braciach którzy w knurowskim kościele 14 lutego wraz z Walentym Świętym, swoje „imieniny” obchodzą…
Możemy być spokojni „Walentynki” w żaden sposób nie powinny być utożsamiane z jednym z tych pomysłów zachodniej pop kultury która zaśmieca od jakiegoś czasu nasze ulice kilka razy do roku…
Święto zakochanych ma swoją bardzo bogatą w fakty i legendy historię a sięga roku 1496 – wtedy to papież Aleksander VI patronem zakochanych ogłosił św. Walentego. Jest to więc jak najbardziej chrześcijańskie święto i nawet zamieszczenie na kartkach czy liścikach miłosnych końcowych słów „ Od twojego….” takoż ma swoje tradycje, a o tym to fakcie mówi legenda.
Wiedza o tym duchownym jest niewielka i tajemnicza, podobnie jak o znanym nam wszystkim uczuciu o którym to dziś szerzej nieco pogwarzymy. Walenty prawdopodobnie był biskupem Interamny a dzisiejszej Terny, godzinę drogi dobrym autem od Rzymu się znajdującej mieściny. W owych czasach Walenty pewnie do Rzymu chadzał na piechty* to i z pewnością dłużej mu nieco zeszło, aczkolwiek Rzym odwiedzano wtedy raczej niechętnie, a wizyty w tym mieście nie zawsze kończyły się szczęśliwymi powrotami… Śledząc żywot burzliwy owego świętego znajdziemy także i takie podania które mówią, że Walenty był nie tylko duchownym ale także lekarzem – medykiem, specjalizować się miał także w „leczeniu ludzkich serc” za co przyszło mu drogo zapłacić….
Wszystko co piękne oparte jest w życiu na baśniach i legendach a wszystko inne to już polityka. W przypadku żywota św. Walentego mamy do czynienia właściwie tylko z legendami, faktów z życia tego świętego pozostało niewiele, nawet data śmierci tego niezwyczajnego biskupa oparta jest na przypuszczeniach (+14 luty 269 r są źródła które podają także daty 270 – 273 rok). Idąc śladami artykułu autorstwa Jaromira Kwiatkowskiego patrz (dziennikparafialny.pl / 2014 / dlaczego – sw – walenty – jest – patronem – zakochanych). Doszukamy się przyczyn dla których to zakochani powinni się modlić właśnie do Niego.
Niezwykle skądinąd pogodnemu biskupowi przyszło żyć w bardzo dziwnych nie do końca wszystkim zrozumiałych czasach tak na prawdę opartych od początku do końca na wizjach i humorach rozpasanych do cna władców.
Cesarz Klaudiusz II Got znany z okrucieństwa miewał najrozmaitsze wizje nie do końca jasne i zrozumiałe dla ogółu, które jednakże z całą konsekwencją wprowadzał w życie. Jak głoszą podania jedną z nich miał być zakaz zawierania małżeństw przez mężczyzn w wieku od 18 do lat 37, zaiste wielce to nieprzemyślana decyzja z którą nie mógł się pogodzić biskup Walenty, wiadomo było przecież nawet w tamtych czasach, że miłość daje o sobie znać w tym czasie nader gorliwie, znacząco i dobitnie.
Niepokorny duchowny za nic sobie miał dekrety władcy, i potajemnie ślubów i błogosławieństw tegoż sakramentu zakochanym parom ku radości obojga a wściekłości cesarza udzielał, co w efekcie miało zakończyć się fatalnie jak należy się domyślać dla samego biskupa.
Za tenże proceder którego się dopuścił miał zostać wtrącony do lochu, a tam, miał się zaprzyjaźnić z niewidomą córką strażnika więziennego. Dziewczyna odwiedzała biskupa, i pocieszała dobrym słowem. Walenty żarliwą modlitwą o uzdrowienie dziewczyny sprawił, że dziewczyna odzyskała wzrok. Biskup Walenty słynął też z rozsyłania listów swoim wiernym których treść przepojona była miłością do Chrystusa. Cudowne uzdrowienie którego doświadczyła niewidoma dziewczyna nie sprawiło ułaskawienia Walentego, a wręcz przeciwnie na rozkaz cesarza został stracony. Z pewnością na decyzję o skazaniu biskupa na śmierć miały także owe korespondencje w których mowa była o poświęceniu się całym sercem wierze i Chrystusowi. Warto dodać, że w przeddzień egzekucji Walenty miał napisać do córki strażnika list podpisując go, „ Od Twojego Walentego”.
Legenda legendą – a coś na rzeczy w tej materii jest. Jedynym miejscem na świecie, w którym to dzień 14 lutego jest dniem wolnym od pracy, jest Umbria we Włoszech, region w którym położona jest wspomniana miejscowość Terna. Tego dnia gromadzą się pary zakochanych przy grobie św. Walentego który mieści się w tejże miejscowości, by ślubować sobie wierność, pary narzeczonych które przyjeżdżają do tego miejsca ślubują także, że w najbliższym czasie staną na ślubnym kobiercu.
Autor wspomnień o św. Walentym – Jaromir Kwiatkowski pisze w swoim artykule; […]” Jego grób już w IV wieku otoczony był szczególną czcią. Nad Jego grobem papież Juliusz I wystawił bazylikę pod wezwaniem św. Walentego[…] w tym samym artykule czytamy także; […] „W średniowieczu na terenie niemieckim święty był wzywany jako orędownik podczas ciężkich chorób, także psychicznych”[…]
Fakty i legendy w tym przypadku blisko się ze sobą łączą, 14 luty stał się dniem w którym pragniemy w szczególny sposób podkreślić swoje uczucia do bliskiej nam osoby, to piękny i jak widać swoimi korzeniami sięgający głęboko w chrześcijańskie tradycje zwyczaj – a bywa także i tak, że to święto łączy się z jeszcze jedną wielką uroczystością;
O tym jak to Cyryl i Metody słowiańscy misjonarze razem ze św. Walentym w Knurowie do stołu biesiadnego zasiedli;
W Knurowie mają to szczęście, że w dniu kiedy to obdarowujemy się kartkami i drobnymi upominkami mającymi podkreślić w jakiś sposób nasze uczucia bądź przyjaźń DO DRUGIEJ OSOBY, w parafii Cyryla i Metodego obchodzi się w tym czasie imieniny patronów knurowskiej parafii.
Jak tak można, podczas gdy my modlimy się w kościele do naszych patronów, ulicami przemykają grupy demonstrujące swoje przywiązanie do jakiegoś nie naszego święta.
Spokojnie „Walentynki” to także nasze i to głęboko osadzone w chrześcijańskich tradycjach święto, a to, że i Cyryl z Metodym wtedy świętują w knurowskim kościele, powinno nas tylko cieszyć. Jak to u chrześcijan jest, szabel z tego powodu dobywać nie wypada a święci jak to święci do konsensusu wraz ze swoimi wiernymi zawsze dojdą. A Tradycje piękne i godne ich kultywowania.
Garść ciekawostek ;
Budowę kościoła pod wezwaniem Cyryla i Metodego w Knurowie, jak kroniki parafialne głoszą, rozpoczęto w 1937 roku. W roku 1947 odbyło się poświęcenie tejże świątyni, aktu tego dokonał biskup Juliusz Bieniek.
Katolickich kościołów pod wezwaniem tychże dwóch braci, nazwanych apostołami Słowian, a których to Jan Paweł II ogłosił Patronami Europy, jest całkiem sporo, między innymi jest to parafia w Poznaniu (www.cyrylaimetodegopoznan.pl
) Parafia w Żyrardowie (www.zyrardow.salezjanie.pl
) a także Parafia Świętych Cyryla i Metodego i Matki Bożej Fatimskiej w Hajnówce (https://pl.wikipedia.org/wiki/
Parafia_Świetych_ Cyryla_i _ Metodego_ w_ Hajnówce . Pamiętają także o dwóch słowiańskich apostołach w odległym Brooklinie. W miejscowym kościele poświęconym tym patronom odprawiane są nabożeństwa w dwóch językach angielskim i polskim(www.cyrilandmethodius.org
). Jest to tylko kilka z wielu parafii które obrały sobie za patronów tych świętych.
Na tych przykładach widzimy, że knurowska parafia nie jest jedyną, która obrała sobie tych dwóch misjonarzy głoszących nauki i prawdy wiary chrześcijańskiej, za swoich patronów.
Ci dwaj bracia poczynili wiele dobrego nie tylko dla samego chrześcijaństwa ale także dla kultury i nauki, dzięki ich przesłaniu i działalności, zarówno wierni Kościoła Wschodniego jak katolicy uważają chyba słusznie tych świętych za swoich. Wydaje się, że stali się Oni dzięki temu, pewnego rodzaju łącznikiem pomiędzy tymi dwoma wyznaniami, przykładem niejako, że mimo różnic można ze sobą się porozumieć współpracować i, żyć obok się w zgodzie i wzajemnym zrozumieniu.Wielokrotnie opisywali dzieje ich życia ludzie nauki, religii obydwu wyznań. Warto jednak wspomnieć o kilku ciekawostkach o których powinniśmy pamiętać. Wydają się być ciekawe rozważania autora artykułu który znajdziemy na stronie internetowej (www.ashervah.republika.pl
/ alfabet. htm) w artykule czytamy; […] „W czasie misji Wielkomorawskiej Cyryl i Metody używali pisma zwanego przez Słowian głagolicą[…] historycy mówią – czytamy dalej, iż to Cyryl wymyślił to pismo opierające się na greckim. Jednak głagolica posiada znaki, jakich nigdzie indziej nie ma – w żadnym alfabecie. A poza tym na opracowanie i naukę nowego systemu znakowego potrzeba czasu (jak miało to miejsce przy cyrylicy – alfabecie stworzonym od A do Z na podstawie greckiego i…głagolicy). W związku z tym uznaje się głagolicę za pierwotny choć nieco przetworzony przez tych dwóch misjonarzy alfabet starożytnych Słowian”[…] Tyle w wielkim skrócie, autor artykułu.W Europie pamiętają o dwóch wielkich braciach Apostołach naszego kontynentu.
Gorzej wygląda ta sprawa w Europarlamencie.
Podczas swoich misyjnych wędrówek bracia misjonarze Cyryl i Metody odwiedzili między innymi Bułgarię z którym to krajem wiąże się kolejna ciekawa historia. Bułgarzy niezwykle cenią sobie czas kiedy to owi misjonarze ewangelizowali ich kraj, z tego powodu ustanowili więc wysokie odznaczenie państwowe noszące nazwę „Order Cyryla i Metodego”, pamiętną datą powstania tego odznaczenia jest 13 grudnia 1950 roku. Odznaczenie to nadawane było za wybitne osiągnięcia w dziedzinie nauki, edukacji i kultury. Należy dodać, iż medal przyznawany jest w 3 klasach (brązowy, srebrny, złoty), i posiadał wysokie 7 miejsce w kolejności starszeństwa bułgarskich odznaczeń państwowych. Uhonorowany tym odznaczeniem został między innymi Andrzej Wajda. Odznaczenie to, nie jest jedynym w tym kraju, które wspomina o tychże dwóch świętych, o wiele wyższym bo zajmującym drugie miejsce w starszeństwie bułgarskich odznaczeń państwowych jest Order Świętych Cyryla i Metodego które to odznaczenie w kształcie krzyża i gwiazdy zostało ustanowione 18 maja 1909r.
Pamięć o tych dwóch świętych zachowali między innymi; Słowacy, Czesi a także Polacy, nie zapomniała o Nich także Mennica Śląska i Izba Tradycji Górniczych w Knurowie a dowodem tego, jest pamiątkowa moneta tłoczona w brązie i złocie.
Słowacja i moneta o nominale 2 euro z wizerunkiem dwóch świętych braci?
Dzięki determinacji społeczeństwa – obywateli tego państwa a także przedstawicielom rządu Słowacji – teraz już tak.
Nie obyło się jednak na początku bez problemów. Wprawdzie Parlament Europejski zezwolił na to by podobizny Cyryla i Metodego zaistniały na monecie, jednak postanowiono odrzeć ich z podstawowych atrybutów świętości. Z ornatów miały zniknąć krzyże. Pozbawieni mieli także zostać aureoli nad głowami. (zalecenie Komisji Europejskiej) – powód?
[…]”Ponieważ moneta zostanie dopuszczona do obiegu we wszystkich krajach strefy euro, projekt powinien respektować zasady „nautralności religijnej” – powiedziała Petra Pauerova rzeczniczka NSB. Aby zrozumieć jaka rozgorzała walka o zachowanie godności tych dwóch słowiańskich świętych warto przytoczyć jeszcze jedną wypowiedź pani Petry Pauerovej:[…] „Rada Narodowego Banku Słowacji wysyła do Brukseli pierwotny projekt, zdając sobie sprawę, że Komisja Europejska może go odrzucić. Niemniej presja słowackiego społeczeństwa, jest tak niewyobrażalna, że musimy ją respektować, nawet jeśli podejmujemy ryzyko, że moneta nie zostanie wydana.
Środowiska chrześcijan zachodziły w głowę gdzie tu może być mowa o neutralności religijnej, nikt przecież nie neguje pół księżyca na meczetach. Jest to atrybut Islamu i należy go uszanować, doskonale zdają sobie z tego sprawę chrześcijanie, Żydzi i pozostali wierni najrozmaitszych wyznań. Zakaz który proponowała Komisja Europejska tylko zaostrza napięcie pomiędzy wyznawcami Islamu a chrześcijanami. Nie krył i słusznie swojego oburzenia kościół. […]” Czy naprawdę żyjemy w państwie prawa, czy w systemie totalitarnym, gdzie dyktują nam jakimi atrybutami mamy się posługiwać”[…]? Komentował skandaliczną decyzję ks. Jozef Kovaczik. (więcej na www.wiadomosci.wp.pl
/ kat,1515,title,Na – slowackiej – monecie – 2 – euro – swieci – cyryl – i – Metody).
Rozgoryczeni Słowacy słali setki maili i telefonów z żądaniami by nie poddawać się woli Brukseli – chwała za to naszym południowym sąsiadom. Minister finansów Słowacji Peter Kazimir informował, że Komisja Europejska zgodziła się w końcu zatwierdzić pierwotny projekt słowackiej monety z wizerunkami świętych Cyryla i Metodego z aureolami nad ich głowami i krzyżami na jednym z ornatów, czytamy na stronie int. ( wyborcza.biz / Walenty / 1,111132,32,13048779, slowacja_Cyryl_i_Metody_na_monecie_euro).Wygrał rozsądek, a dzięki temu zrobiono być może mały krok ku podaniu sobie znaku pojednania…
Po ciężkiej batalii walka o najświętsze ze świętych symboli chrześcijaństwa doczekała się tym razem szczęśliwego zakończenia. Świętym Cyrylowi i Metodemu godność świętych nie zostanie więc odebrana i to przez tych którzy nie mają do tego prawa, a wiadomość o tej decyzji podała między innymi słowacka gazeta „Cas”.
[…] „Pod koniec IX wieku bracia Cyryl i Metody z polecenia cesarza wschodniorzymskiego Hadriana II, krzewili wiarę chrześcijańską na terenie Księstwa Wielkomorawskiego i Pannonii, a więc na terenach również obecnej Słowacji”[…]
Od 1980 roku, czytamy dalej, Święci Cyryl i Metody są WSPÓŁPATRONAMI EUROPY a także wszystkich NARODÓW SŁOWIAŃSKICH i ŚLĄSKA OPOLSKIEGO”[…].(info.wiara.pl / doc/ 1397588,Cyryl – i – Metody – wygrali).
Kiedy już zasiądziemy do świątecznego stołu w dzień odpustu parafii Cyryla i Metodego wspomnijmy o dwóch braciach dzięki którym wiele narodów swój język i alfabet zawdzięcza. Wspomnijmy także w ten wieczór o Walentym Świętym co to „doktorem ludzkich serc został”. A to, że jako biskup miłością miał do dziewczyny zapałać, które to uczucie najpewniej na modlitwę żarliwą w intencji chorej dziewczyny przelał doprowadzając tym uczynkiem do wyzdrowienia chorej osoby, no cóż miłość to uczucie duchowe o sile niezwykłej potrafiące kruszyć lody i najtwardsze nawet skały. A legendy jak wiemy, rządzą się swoimi prawami.
Foto; Zdjęcia archiwalne ze zbiorów prywatnych – Barbary Czerneckiej. Dziekuję za współpracę.
Źródła; wiadomosci.wp.pl . Kat,1515,title,Na – slowackiej _ monecie – 2 – euro – swieci – cyryl – i – metody – bez
wyborcza.biz /waluty / 1,111132,13048779,Slowacja – Cyryl – i – Metody – na – monecie – euro
info,wiara.pl /doc/ 1397588,Cyryl – i – Metody – wygrali
https://ekai.pl
krzyz – i – swieci – na – monecie – euro
www.cyryl. metodykatowice.opoka.org.pl / ?page – id=17
dziennikparafialny.pl / 2014 / dlaczego – sw – walenty – jest – patronem – zakochanych
stacja7.pl / wiara / swiety – walenty – mityczny – patron – zakochanych
www.naszdziennik.pl
/swiat / 15438,komisja – europejska – usuwa – krzyż – html
http:// www.brewiarz.pl
/czytelnia / swieci / 02 – 14b php3
http://www.opoka.org.pl
/biblioteka / T /Ts/ swieci /s – walenty- rz.html
www.stacja7.pl
/artickle / 230 / %C5%9Awi%C4%99tg-Walenty%3A+patron+zakochanych
www.cyryl-metody.katowice.opoka.org.pl
/ dane-historycznehtml
www.ecb.europa.eu
/ euro/coins/2euro/html/index.pl.html
