Regionalnie – o humorze i satyrze

Było na poważnie i na wesoło. Naukowo, ale zarazem dowcipnie. VIII Powiatowa Konferencja Regionalna dla bibliotekarzy, nauczycieli i regionalistów „Kalejdoskop literacki śląskiego humoru i satyry” zebrała mnóstwo pochwał, w tym m.in. Jerzego Ciurloka, Ecika z Masztalskich.

Powiatowa Biblioteka Publiczna (PBP) w Gliwicach z siedzibą w Pyskowicach co roku organizuje regionalne konferencje, poświęcając je różnym aspektom śląskiej kultury. Corocznie odbywają się też one w innym miejscu. Tym razem był to Dom Kultury w Żernicy, a w przygotowanie przedsięwzięcia włączyły się także Gminna Biblioteka Publiczna i Gminny Ośrodek Kultury w Pilchowicach.

Konferencja odbyła się 27 października. Otworzył ją Sławomir Adamczyk – dyrektor PBP, po czym owocnych obrad życzyły jej uczestnikom Ewa Jurczyga – wicestarosta gliwicki i Aleksandra Skwara – zastępca wójta gminy Pilchowice. Na konferencję złożyły się interesujące wystąpienia i wykłady. Dr hab. Maria Świątkiewicz-Mośny z Uniwersytetu Jagiellońskiego przybliżyła socjologiczne konteksty humoru, najwięcej uwagi poświęcając humorowi na granicy, czyli temu ze Śląska. Jerzy Ciurlok – tym razem na poważnie – mówił o humorze jako ważnym komponencie śląskiej kultury na przestrzeni dziejów, choć oczywiście nie obyło się bez kilku dowcipów w jego wykonaniu. Prof. Krystyna Turek z Uniwersytetu Śląskiego omówiła humor i satyrę w śląskiej pieśni ludowej, zaś dr Ilona Capik z tej samej uczelni – przybliżyła je w kinie śląskim. Nad tym, czy istnieje specyficznie śląski typ humoru, zastanawiał się Jan Hahn z Centrum Kultury Śląskiej w Nakle Śląskim. Z kolei Aleksander Lubina przedstawił swą najnowszą książkę „Mimry z mamrami”. Wszystkie wykłady przeplatały śląskie wice w wykonaniu Zofii Piechuli i Marii Pendzich z Koła Gospodyń Wiejskich w Stanicy, budząc na sali salwy śmiechu.

Odrębny charakter miało wystąpienie Grażyny Dittrich z PBP, która przybliżyła 10 lat działalności tej placówki. Z okazji jubileuszu dyrektor Sławomir Adamczyk odebrał wiele życzeń i gratulacji, m.in. list gratulacyjny podpisany przez dyrektora Biblioteki Śląskiej w Katowicach prof. Jana Malickiego złożyła na jego ręce dr Magdalena Madejska z tej książnicy. Natomiast Sylwia Błaszczyk, przewodnicząca Związku Okręgowego Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w Katowicach wręczyła Grażynie Dittrich medal „W dowód uznania”, nadany przez Zarząd Główny tego stowarzyszenia w Warszawie. Podziękowania odebrała również założycielka PBP, emerytowana już jej pierwsza dyrektor, Krystyna Wołoch. W trakcie okolicznościowych wystąpień podkreślono, iż PBP w Gliwicach jest jedyną biblioteką w woj. śląskim, prowadzoną przez powiat ziemski. Jej 10-letnią działalność przybliżyła wystawa, którą obejrzeć można było w żernickim domu kultury. Składają się na nią liczne konferencje, konkursy dla dzieci i przedsięwzięcia organizowane wspólnie z innymi bibliotekami oraz gromadzenie niepowtarzalnych zbiorów bibliotekarskich.

Uczestnicy konferencji mieli też jedyną w swoim rodzaju okazję zapoznania się z cennymi gazetami i książkami o tematyce satyry, pochodzącymi z kolekcji Jerzego Ciurloka. Były wśród nich m.in. stare wydania słynnego „Kocyndra” oraz „Bery i bojki śląskie” Stanisława Ligonia z autografem autora. Sam Ecik – który w Żernicy udowodnił, że jest doskonałym znawcą naszego regionalnego humoru – wysoko ocenił konferencję.
– Do tej pory traktowano u nas zagadnienia dowcipu powierzchownie, nie wiążąc humoru z kulturą. Chwała bibliotece za to, że zorganizowała taką konferencję – mówił poproszony o jej podsumowanie Jerzy Ciurlok. – To był genialny pomysł, by poświęcić ją czemuś, co na pozór wydaje się bardzo błahe – humorowi. Jest on w Polsce traktowany po macoszemu, uznawany za gorszą część kultury. Tymczasem jest dokładnie na odwrót. Humor to kwintesencja, sublimacja kultury. Ta opowieść o śląskim humorze, jakiej wysłuchaliśmy na dzisiejszej konferencji, dowodzi, że dobry humor śląski jest efektem dobrej kultury. Twierdzę, że humor zrodzony przez śląskie społeczeństwo to jeden z najciekawszych, które powstały w kręgu kultury europejskiej. Cieszę się, że organizatorzy konferencji to dostrzegli i zebrali tak doskonałe grono prelegentów, którzy wszechstronnie przedstawili tematykę naszego humoru.

Info : http://www.starostwo.gliwice.pl